برف چهره «زاینده رود» را سپیدپوش کرد/این اصفهان شاید «شهر زندگی» است!

راکو اصفهان-مریم قادری: در روزهای گذشته با ورود سامانه بارشی به کشور، برف تقریبا کل کشور را سپیدپوش کرد اما این برف برای نصف جهانی که یک دهه است حتی از تصور برف های مداوم چند روزه دور شده است، خاطراتی قدیمی را زنده کرد، خاطره دلنشین روزهایی که زاینده رود همیشه جریان داشت و دخالتهای دست بشری چهره اصفهان را خشن نکرده بود.

روزهایی که دور نیست هنوز و کودکان سرتاسر زمستان را برای رفتن به مدرسه پوتین به پا می کردند و شدت سرمای زمستانی مدارس را به تعطیلی می کشاند، برف از اواخر آذرماه آغاز می شد و رگبارهای بهاری نصف جهان، قابل پیش بینی نبود، به نوعی که چترها اغلب در کمد و یا بر روی رخت آویزها جا می ماندند.

آن روزها جوی های آب از شدت بارش پر می شد و جریان آب در داخل جوی های کناره خیابانها هم نشاط بر چهره به شهر می نشاند و هم در مسیر خود درختان را سیراب می کرد؛ برخلاف امروز که هیچ گاه برای بارش های پیش بینی نشده آمادگی نداریم و خراب کردن جوی های کنار خیابان برخلاف اصول کارشناسی معماری دنیا باعث شده نه تنها بارشهای آبی ذخیره نشوند بلکه گوشه و کنار کوچه ها و خیابان ها سیلاب راه بیفتد و تردد تا روزها پس از بارندگی دچار مشکل شود، اینجا شهری است که روزی در زیر خیابان های منتهی به زاینده رود، حتی مسیرهای آبی به سمت رودخانه جریان داشته است که هدف از تعبیه آن علاوه بر هدایت جریان آب به سمت زاینده رود، عدم ایجاد روان آب در شهر و تغذیه سفره های آب زیرزمینی عنوان شده است و دریچه های آن تا دو سال پیش در اصفهان قابل مشاهده بود اما امروز ……

گویی بارشهای اخیر اصفهان یک بار دیگر به یاد ما آورد که چه بر سر شهر آورده ایم چرا که بیش از یک دهه بود جز ساعتی بارندگی هرگز شاهد تکرار بارش های چند روزه و بارش برف بدون توقف در اصفهان نبودیم؛ در این ارتباط مریم مومنی کارشناس بیولوژی و محیط زیست با بیان اینکه برخلاف تبلیغات سال های اخیر اصفهان هرگز کویری نبوده و آب و هوای گرم و خشک ندارد، اظهار می کند: اگر نگاهی به سفرنامه ناصر خسرو بیاندازیم تعجب خواهیم کرد چراکه وی از اصفهان این گونه یاد کرده است: شهری است بر هامون نهاده، آب و هوایی خوش دارد و هر جا که ده گز چاه فرو برند، آبی سرد و خوش بیرون آید و در شهر جوی های آب روان و بناهای نیکو و مرتفع.

وی اضافه کرد: برخی به اشتباه عنوان می کند که آب و هوای اصفهان در سالهای اخیر عوض شده است و این در حالی است که هنوز هم نام استان و شهر اصفهان در سازمان هواشناسی جزو مناطق معتدل ذکر شده است؛ این آب و هوای اصفهان نیست که عوض شده بلکه این اشتباهات دست بشری است که اصفهان را به اینجا کشانده است.

مومنی تاکید کرد: به طور مثال حوضه زاینده رود در تمام طول قرون گذشته ایامی را با بارشهای کمتر و بیشتر پشت سر گذاشته است؛ اگر ما در کار طبیعت دخالت نکرده و اجازه می دادیم زاینده رود مثل گذشته ها، حتی با جریان آبی اندک شبیه نهری کوچک در طول تابستان نیز در مسیر خود جریان داشته باشد، هرگز شاهد چنین وضعیتی نه در بالادست رودخانه نه در طول مسیر نبودیم چراکه طبیعت خود به تنهایی قادر به ترمیم خود است.

هر درختی که درشهر قطع می شود به تشخیص یک دستگاه که از هوش انسانی و مصنوعی بهره ای ندارد، نسبت می دهند و این در حالی است که گذشتگان ما به راحتی با ترمیم های درست این نوع درختان را حفظ می کردند اما گویی مسیولان ما از دیدن چهره درخت چنار در شهر خود خسته شده اند

وی گفت: یک چرخه ساده متشکل از جریان آب، گرما و نور خورشید و تشکیل ابر منجر به بارش برای حفظ جریانهای بارش طبیعت کافی است اما ما با دخالت های بیجای خود در بستن جریان طبیعی رودخانه باعث شدیم یک اصل مهم یعنی جریان دایمی آب در این چرخه حذف شود و رودخانه زاینده رود از سراب تا پایاب در خطر جدی باشد.

وی تاکید کرد: اصفهان شهری است که مادی های آن را در برهه ای از زمان بسته ایم، جوی ها را تخریب کردیم و حتی حوضچه هایی که در کنار خیابان ها برای ذخیره آب و آبیاری درختان وجود داشت را نیز از میان بردیم، با آبیاری نامناسب درختان چنار و عدم مبارزه با آفات در زمان مناسب درختان چنار را خشک می کنیم و آن را به اقلیم نسبت می دهیم، پس سهم کار کارشناسی در این میان چه می شود؟!

سایه درخت چنار در شهر، آزاردهنده شده است؟!

کارشناس محیط زیست بیان کرد: به تازگی نیز شهرداری اصفهان، حربه تازه ای برای قطع درختان اندیشده است، با استناد به اینکه دانشگاه صنعتی دستگاهی را اختراع کرده است که با کمک آن درختان خشک مشخص می شود!، هر درختی که درشهر قطع می شود به تشخیص یک دستگاه که از هوش انسانی و مصنوعی بهره ای ندارد، نسبت می دهند و این در حالی است که گذشتگان ما به راحتی با ترمیم های درست این نوع درختان را حفظ می کردند اما گویی مسیولان ما از دیدن چهره درخت چنار در شهر خود خسته شده اند!!

ساعت از دو نیمه شب گذشته است اما هنوز گروه های جدید به کوه صفه می آیند؛ صدای خنده وشادی از هر طرف بلند است، نور امید بر دلها می تابد چراکه بارش سه روزه برف در اصفهان تنها از این نشان دارد که در هر نا امیدی می توان امید را جست و جو کرد

دیشب باز هم برف بارید؛ طبق پیش بینی ها قرار است تا ساعاتی دیگر نیز بارش برف آغاز شود، چه لذت بخش است زمانی که شادی مردمت را پس از سالها می بینی، مردمی که برخلاف پایتخت نه از ساخت پارک های متنوع و تفریحی برای آنها خبری است و نه سهمی از باغ ملی و باغ کتاب و پارک ارم با هکتارها وسعت در اطراف خود و با افقی باز رو به آسمان و دور هیاهوی شهری دارند، سهم این مردم تنها یک میدان نقش جهان است با شلوغی خیابانهای اطراف و بناهایی که هر بار یک بخش ان از چهره باستانی خود دور می شود، یک زاینده رود که 25 سال است حربه کاندیداها برای رای آوردن است اما دیگر نشاط نمی آفریند و پارک صفه ای که این روزها زیبایی سپیدپوش شدن آن مردم زیادی را به طرف آن کشانده است اما برخی مسیولان این دلخوشی اندک را نیز تردد بیجا در مسیر کوه صفه نام نهاده اند!

این روزها که برف می بارد چهره زاینده رود نیز سپیدپوش شده است، گویی کمک از یار دیرین خود گرفته است تا لب های خشکش را اندکی تر کند؛ چهره خندان رودخانه دایمی که در اصفهان سکنی دارد اما نصف جهان از آن سهمی ندارد لبخند بر لب رهگذران می نشاند، ساعت از دو نیمه شب گذشته است اما هنوز گروه های جدید به کوه صفه می آیند؛ صدای خنده وشادی از هر طرف بلند است، نور امید بر دلها می تابد چراکه بارش سه روزه برف در اصفهان تنها از این نشان دارد که در هر نا امیدی می توان امید را جست و جو کرد، جایی که پروردگار به مرهم نهادن بر این دلهای زخم خورده برمی خیزد و این یعنی همیشه امید به تغییر نیز هست، شاید با یک انتخاب درست در روز جمعه ای که در پیش است!

46