رژیم سالم مادران برای بارداری 9 ماهه: 50هزار کالری غذایی

غزال زیاری: در مقاله ای که اخیراً در مجله Science منتشر شد، دانشمندان استرالیایی از عدد عجیبی خبر داده اند که حیرت خیلی ها را به همراه داشته است. طبق محاسبات آن ها، هر زن (انسان ماده) در طول 9 ماه بارداری اش، تقریباً به پنجاه هزار کالری مواد غذایی نیاز دارد؛ عددی که به طرز عجیبی بالاتر از انتظار دانشمندان است.

پیش از این برآورد دانشمندان از این عدد، به مراتب کمتر بود؛ چرا که آن ها بر این باور بودند که بیشتر انرژی موردنیاز در جنین ذخیره می شود که این عدد نسبتاً کمی است.

داستین مارشال، زیست شناس فرگشتی دانشگاه موناش و دانشجویانش حالا به این نتیجه رسیده اند که انرژی ذخیره شده در بافت های نوزاد انسان تنها حدود 4 درصد از کل انرژی موردنیاز در دوران بارداری را تشکیل می دهد و 96 درصد انرژی مورداستفاده دیگر، انرژی سوخت اضافی ای است که موردنیاز بدن خود زن است.

مقایسه متابولیسم موجودات خونگرم و خونسرد

این نتایج حاصل تحقیقات طولانی دکتر مارشال در مورد متابولیسم است. گونه های مختلف با تامین انرژی باید نیازهای متفاوتی را برآورده کنند. مثلاً پستانداران، به عنوان موجوداتی خونگرم می توانند دمای بدن خود را ثابت نگه دارند و در شرایط کاهش دمای محیط هم فعال بمانند؛ اما خونگرم بودن معایبی هم دارد؛ مثلاً حفظ سرعت متابولیسم بالا، مستلزم تغذیه مداوم پستانداران است؛ ولی برعکس، موجود خونسردی مثل مار می تواند هفته ها بین وعده های غذایی خود فاصله بیندازد.

دکتر مارشال تصمیم گرفت تا فهرست کاملی از انرژی مصرف شده توسط ده ها گونه را در طول زندگی شان تهیه کند. او تشخیص داد که بیشتر موجودات ماده، نه تنها باید به بدن خود سوخت رسانی کنند، بلکه باید مقادیری انرژی هم به جنین خود اختصاص دهند.

زمانی که دکتر مارشال شروع به بررسی انرژی موردنیاز در دوران بارداری کرد، نتوانست به اعداد دقیقی برسد. برخی از محققان بر این باور بودند که انرژی موردنیاز بدن زنان برای سوخت وساز در دوران بارداری، احتمالاً تنها به 20 درصد از انرژی مستقیم بافت های نوزاد می رسد؛ اما دکتر مارشال به این آمار و ارقام اتکا نکرد.

او و شاگردانش تصمیم گرفتند تا شخصاً این اعداد را محاسبه کنند و با بهره گیری از آمار علمی به دنبال اطلاعاتی مثل انرژی ذخیره شده در بافت های هر جنین بودند. درعین حال نرخ متابولیک کلی زنان در حین تولید بارداری را با اندازه گیری میزان اکسیژن مصرفی مادران محاسبه کردند. دکتر مارشال دراین باره توضیح داد: «افراد فقط مشغول جمع آوری داده های خودشان بودند، اما هیچ کس این داده ها را گردآوری نمی کرد.»

گردآوری داده های جانوران مختلف

اما این محققان با گردآوری داده ها، انرژی موردنیاز بارداری را درباره 81 گونه، از حشرات گرفته تا مارها و بزها، برآورد کردند. آن ها دریافتند که ابعاد هر حیوان، تاثیر زیادی بر میزان انرژی موردنیاز برای تولیدمثل و بارداری دارد. مثلاً یک گونه میکروسکوپی به نام روتیفر، برای تولید هر فرزند به کمتر از یک میلیونیم کالری نیاز دارد و در مقابل، گوزن دم سفید برای تولید یک نوزاد به بیش از 112000 کالری نیاز خواهد داشت.

متابولیسم گونه نیز در میزان انرژی موردنیاز، موثر است؛ بدین معنا که پستانداران خونگرم سه برابر خزندگان و سایر حیوانات خونسرد هم اندازه مصرف انرژی می کنند.

شگفتی اصلی اینجا بود که دکتر مارشال و شاگردانش متوجه شدند که انرژی موردنیاز غیرمستقیم در هنگام بارداری بسیاری از گونه ها به مراتب بیشتر از انرژی موردنیاز مستقیم است. عجیب ترین نتیجه درباره پستانداران به دست آمد که به طور متوسط، تنها 10 درصد از انرژی ای که هر پستاندار ماده در دوران بارداری استفاده می کرد، به فرزندانش می رسید.

دکتر مارشال دراین باره توضیح داد: «این نتیجه مرا شوکه کرد. ما بارها به منابع بازگشتیم؛ چون طبق انتظاراتی که از تیوری های قبلی در ذهن ما ایجاد شده بود، این عدد به طرز شگفت انگیزی بالا به نظر می رسید.»

دیوید رزنیک، زیست شناس تکاملی دانشگاه کالیفرنیا هم که در این مطالعه شرکت نداشت، از اینکه انرژی موردنیاز غیرمستقیم آن قدر بالاست شگفت زده شده بود. آنچه او را بیش ازپیش متعجب می کرد این بود که تیم دکتر مارشال، اولین گروهی از محققان است که به این اعداد و ارقام دقیق دست یافته است.

در این مطالعه، سرنخ هایی دراین باره ارایه شده که چرا برخی گونه ها، به انرژی غیرمستقیم بیشتری نسبت به سایرین نیاز دارند؛ مثلاً مارهایی که تخم می گذارند انرژی غیرمستقیم بسیار کمتری نسبت به مارهای زنده زا نیاز دارند. مارهای زنده زا باید در دوره رشد جنین ها در داخل بدن شان از آن ها حمایت کنند، درحالی که مارهای تخم گذار می توانند تخم ها را سریع تر از بدن خود خارج کنند.

در این میان ممکن است دلایل مختلفی وجود داشته باشد که چرا پستانداران انرژی موردنیاز غیرمستقیم بالایی را برای باردارشدن نیاز دارند. به عنوان مثال، بسیاری از گونه ها برای انتقال مواد مغذی به جنین خود، جفت می سازند. دکتر مارشال معتقد است که بارداری در انسان ها به انرژی موردنیاز به مراتب بیشتری نیاز دارد؛ چراکه دوره بارداری در انسان ها، بیشتر از اکثر پستانداران است.

دکتر مارشال در ادامه به این نکته اشاره کرد که این نتایج، ممکن است بیانگر این موضوع باشد که چرا پستانداران ماده پس از تولد تا این حد برای مراقبت از بچه های خود تلاش می کنند؛ چرا که در هنگام بارداری، انرژی و تلاش زیادی برای پرورش فرزندان شان صرف کرده اند.

منبع: nytimes

54321