تقاضای صدور قرار تامین خواسته: راهنمای کامل از صفر تا صد
تقاضای صدور قرار تامین خواسته
قرار تامین خواسته، ابزاری قدرتمند در دادرسی های حقوقی است که به فرد کمک می کند تا پیش از صدور حکم نهایی و در میانه راه دشوار رسیدگی به یک پرونده، از تضییع حقوق و اموال خود جلوگیری کند. این راهکار حقوقی به خواهان امکان می دهد تا اموال خوانده را توقیف کرده و خیالش از بابت اجرای حکم احتمالی در آینده راحت باشد.
تامین خواسته چیست؟ چرا به آن نیاز داریم؟
حتماً برایتان پیش آمده که درگیر یک دعوای حقوقی شده اید و نگران بودید که مبادا در طولانی شدن روند دادرسی، طرف مقابل (خوانده) اموالش را پنهان یا منتقل کند و شما دست تان از حق خود کوتاه بماند. دقیقاً در چنین موقعیتی است که قرار تامین خواسته به کمک شما می آید. تصور کنید قرار تامین خواسته مانند یک سپر محافظتی عمل می کند، سپری که پیش از اینکه به دادگاه بروید یا حتی در حین رسیدگی، اموال مورد ادعا یا معادل آن را برای شما امن نگه می دارد. این اقدام حقوقی، راهی برای تضمین این است که حقی که در دادگاه به دنبال آن هستید، در پایان راه، فقط یک حکم کاغذی بی اثر نماند.
در اصطلاح حقوقی، تامین به معنای حفظ کردن و ایمن ساختن است و خواسته به آنچه که شما از دادگاه طلب می کنید، اشاره دارد. پس، تامین خواسته یعنی تضمین و ایمن ساختن موضوع دعوا یا معادل آن، قبل از اینکه دادگاه حکم نهایی را صادر کند. هدف اصلی آن توقیف موقت اموال خوانده است تا از هرگونه اقدام او برای از بین بردن، انتقال یا پنهان کردن دارایی ها جلوگیری شود. این امر به خواهان اطمینان می دهد که اگر در نهایت حکم به نفع او صادر شد، اموالی برای اجرای حکم وجود خواهد داشت و زحمات او در فرآیند دادرسی به ثمر خواهد نشست.
تفاوت تامین خواسته با سایر مفاهیم مشابه
گاهی اوقات، مفاهیمی مانند تامین دلیل و دستور موقت با تامین خواسته اشتباه گرفته می شوند، اما هر یک کاربرد متفاوتی دارند و در زمان های خاصی مورد استفاده قرار می گیرند. درک این تفاوت ها برای تصمیم گیری آگاهانه ضروری است:
- تامین دلیل: این قرار برای جمع آوری و حفظ دلایل و مدارکی است که ممکن است در آینده از بین بروند یا دسترسی به آن ها دشوار شود. مثلاً، در یک حادثه رانندگی، معاینه محل تصادف یا ثبت شهادت شاهدان. هدف آن، توقیف مال نیست، بلکه حفظ دلایل است تا بعداً بتوان از آن ها در دادگاه استفاده کرد.
- دستور موقت: این دستور زمانی صادر می شود که فوریت خاصی وجود دارد و انجام یا عدم انجام عملی برای جلوگیری از ورود ضرر جبران ناپذیر ضروری است. مانند دستور توقف یک ساخت وساز غیرقانونی که ممکن است به اموال مجاور آسیب بزند، یا دستور موقت برای بازگرداندن یک کودک نزد مادرش. دستور موقت دایره وسیع تری دارد و ممکن است شامل توقیف مال نیز بشود، اما به خودی خود معادل تامین خواسته نیست؛ تمرکز تامین خواسته صرفاً بر توقیف اموال و تضمین اجرای حکم است.
مبانی قانونی این قرار را می توان در مواد ۱۰۸ تا ۱۲۸ قانون آیین دادرسی مدنی یافت. این مواد چارچوب و شرایط دقیق صدور، ابلاغ و اجرای قرار تامین خواسته را مشخص کرده اند و راهنمایی برای کسانی هستند که در این مسیر قدم برمی دارند.
شرایط عمومی و اختصاصی صدور قرار تامین خواسته
اگر قصد دارید برای حفظ حقوق خود از این ابزار قانونی استفاده کنید، باید بدانید که صدور قرار تامین خواسته تابع شرایط خاصی است. این شرایط به دو دسته عمومی و اختصاصی تقسیم می شوند و آشنایی با آن ها، شانس موفقیت درخواست شما را به طور قابل توجهی افزایش می دهد.
شرایط عمومی
این شرایط، پایه های اصلی هرگونه درخواستی برای تامین خواسته هستند و بدون وجود آن ها، دادگاه نمی تواند قرار صادر کند.
- قطعی یا قابل مطالبه بودن خواسته: یعنی موضوعی که شما از دادگاه طلب می کنید، باید یک حق مسلّم و قابل مطالبه باشد. نمی توانید برای یک حق فرضی یا احتمالی که هنوز محقق نشده، درخواست تامین خواسته کنید. به عنوان مثال، اگر حق شما هنوز از طریق قرارداد یا قانون ایجاد نشده باشد، امکان درخواست تامین خواسته وجود ندارد.
- معلوم و معین بودن خواسته یا قابلیت ارزیابی مالی آن: باید دقیقاً مشخص باشد که چه چیزی را مطالبه می کنید، مثلاً ۱۰۰ میلیون تومان وجه نقد یا یک قطعه زمین با پلاک ثبتی مشخص. اگر عین مال مشخص نیست، باید ارزش مالی آن قابل تعیین باشد تا دادگاه بتواند معادل آن را توقیف کند.
- ذینفع و دارای اهلیت بودن خواهان: شما باید در این دعوا نفع مستقیم داشته باشید و همچنین از نظر قانونی (سن و عقل) واجد اهلیت برای اقامه دعوا باشید. به عبارت دیگر، باید خود صاحب حق باشید یا نماینده قانونی (مانند وکیل) آن باشید.
موارد الزامی صدور قرار تامین خواسته (بدون نیاز به ایداع خسارت احتمالی)
در برخی موارد خاص، قانونگذار به خواهان امتیاز ویژه ای داده است و او را از پرداخت خسارت احتمالی معاف می کند. این موارد در ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی به صراحت ذکر شده اند. این امتیاز زمانی به شما داده می شود که احتمال قوی تری بر حقانیت شما وجود دارد:
- دعوا مستند به سند رسمی باشد: اگر ادعای شما بر پایه یک سند رسمی و معتبر (مانند سند مالکیت ثبت شده، سند ازدواج یا قرارداد رسمی تنظیم شده در دفترخانه اسناد رسمی) باشد، دادگاه بدون نیاز به اخذ خسارت احتمالی، قرار تامین خواسته را صادر می کند. سند رسمی اعتبار بالایی دارد و احتمال حقانیت خواهان را افزایش می دهد.
- دعوا مستند به اوراق تجاری واخواست شده باشد (چک، سفته، برات): در صورتی که خواسته شما به یکی از این اسناد تجاری مربوط باشد و طبق مقررات قانونی (مثلاً ظرف مهلت های مشخص برای چک و سفته) واخواست شده باشد، دادگاه مکلف است قرار تامین خواسته را صادر کند.
نکته مهم: برای چک، این مهلت ۴۵ روز از تاریخ سررسید و برای سفته و برات ۱۰ روز از تاریخ سررسید است. فراموش نکنید که عدم واخواست در مهلت مقرر، باعث محرومیت از این امتیاز قانونی می شود و ممکن است مجبور به پرداخت خسارت احتمالی شوید.
- خواسته در معرض تضییع یا تفریط باشد: این یکی از مهم ترین و کاربردی ترین موارد است. اگر شما بتوانید به دادگاه اثبات کنید که مال مورد ادعا در خطر از بین رفتن (تضییع) یا حیف و میل شدن (تفریط) توسط خوانده قرار دارد، دادگاه بدون نیاز به خسارت احتمالی قرار تامین صادر می کند. این وضعیت نشان می دهد که تأخیر می تواند به ضرر جدی شما منجر شود.
مثال عملی: تصور کنید شما یک محصول کشاورزی خاص را پیش خرید کرده اید، اما فروشنده قصد دارد آن را به دیگری بفروشد و این محصول نیز قابلیت نگهداری طولانی مدت ندارد و در معرض فساد است. یا اگر خوانده بدهکار، قصد فروش تنها ملک خود را دارد تا از پرداخت دین فرار کند. اثبات این موضوع می تواند با شهادت شهود، تحقیق محلی یا حتی ارائه مستنداتی مانند آگهی فروش ملک توسط خوانده صورت گیرد.
- سایر موارد خاص قانونی: مانند ماده ۲۱۸ مکرر قانون مدنی که در مورد فرار از دین است یا ماده ۲۲۱ قانون امور حسبی که در مورد توقیف ترکه برای حفظ حقوق وارثان یا طلبکاران متوفی است. این موارد کمتر پیش می آیند اما شناخت آن ها مفید است.
شرایط صدور با اخذ خسارت احتمالی
در تمام مواردی که شرایط بالا وجود ندارد، برای صدور قرار تامین خواسته، شما به عنوان خواهان باید خسارت احتمالی به صندوق دادگستری واریز کنید.
- مفهوم خسارت احتمالی: این مبلغ نوعی وثیقه است که دادگاه از شما دریافت می کند تا اگر در نهایت دعوای شما رد شد و خوانده به دلیل توقیف اموالش متحمل خسارتی شد (مثلاً از دست دادن فرصت فروش یا ضررهای ناشی از عدم دسترسی به مال)، بتوان از این محل جبران خسارت کرد. این تدبیر برای جلوگیری از سوءاستفاده از ابزار تامین خواسته و تضییع حقوق خوانده است.
- نحوه تعیین و میزان آن: میزان خسارت احتمالی بر اساس نظر دادگاهی که به درخواست رسیدگی می کند، با توجه به میزان خواسته، نوع مال مورد توقیف و شرایط پرونده تعیین می شود. این مبلغ معمولاً بین ۱۰ تا ۳۰ درصد خواسته است.
- روش ایداع (واریز) خسارت: مبلغ تعیین شده باید به حساب سپرده دادگستری واریز و فیش آن به دادگاه ارائه شود. این مرحله نشان دهنده جدیت و مسئولیت پذیری شما در پیگیری پرونده است.
زمان و مرجع درخواست تامین خواسته
یکی از انعطاف پذیری های قرار تامین خواسته، امکان درخواست آن در مراحل مختلف رسیدگی است. این امر به شما اجازه می دهد تا در بهترین زمان ممکن برای حفظ حقوق خود اقدام کنید و بسته به شرایط پرونده، استراتژی مناسبی را انتخاب نمایید.
زمان های درخواست
درخواست تامین خواسته می تواند در سه مقطع زمانی اصلی صورت گیرد:
- قبل از اقامه دعوای اصلی: شما می توانید حتی قبل از اینکه دادخواست اصلی خود را به دادگاه تقدیم کنید، درخواست تامین خواسته دهید. این روش زمانی کاربرد دارد که فوریت خاصی وجود دارد و شما نگرانید که خوانده اموالش را منتقل کند و زمان برای انتظار تا شروع دعوای اصلی را ندارید.
نکته حیاتی: اگر به این شیوه اقدام کردید، باید حداکثر ظرف ۱۰ روز از تاریخ صدور قرار تامین خواسته، دادخواست دعوای اصلی را نیز به دادگاه تقدیم کنید. در غیر این صورت، قرار تامین خواسته به درخواست خوانده لغو خواهد شد و ممکن است دچار مشکل شوید.
- همراه با دادخواست دعوای اصلی: این شایع ترین و معمول ترین روش است. بسیاری از افراد ترجیح می دهند همزمان با ثبت دادخواست اصلی، در همان دادخواست یا در برگه ای جداگانه، تقاضای صدور قرار تامین خواسته را نیز مطرح کنند. با این کار، پرونده تامین خواسته و اصل دعوا همزمان پیش می رود و دیگر نیازی به تقدیم دو دادخواست جداگانه نیست.
- در جریان دادرسی و قبل از صدور حکم قطعی: اگر در میانه راه دادرسی متوجه شدید که نیاز به توقیف اموال خوانده وجود دارد (مثلاً شواهدی مبنی بر قصد انتقال اموال به دست آوردید، یا در طول جلسات دادگاه اطلاعات جدیدی کسب کردید)، می توانید با تقدیم لایحه ای به دادگاه، درخواست تامین خواسته کنید. این امکان تا قبل از صدور حکم قطعی وجود دارد و یک فرصت برای جلوگیری از ضررهای احتمالی است.
مرجع صالح برای درخواست
درخواست تامین خواسته باید به دادگاهی ارائه شود که صلاحیت رسیدگی به اصل دعوای شما را دارد. مثلاً اگر دعوا در مورد ملکی در تهران است، دادگاه حقوقی تهران صالح به رسیدگی است. اگر خواسته مربوط به امور خانواده باشد (مانند مهریه)، دادگاه خانواده صالح است. انتخاب مرجع صحیح، اولین گام برای رسیدگی به درخواست شماست.
امکان صدور قرار تامین خواسته در دادسرا (امور کیفری)
این نکته برای بسیاری از افراد که با پرونده های کیفری سر و کار دارند، بسیار مهم است. علاوه بر دعاوی حقوقی، در برخی موارد در دادسرا نیز می توان درخواست تامین خواسته کرد.
- مبانی قانونی: مواد ۱۰۷ و ۱۰۸ قانون آیین دادرسی کیفری به شاکی خصوصی اجازه می دهد تا تامین ضرر و زیان خود را از بازپرس یا دادستان مطالبه کند. این یعنی در پرونده های جزایی که منجر به ضرر و زیان مالی شده اند، شاکی می تواند برای تضمین جبران خسارت خود اقدام کند.
- تفاوت با تامین خواسته حقوقی: در امور کیفری، هدف تامین خواسته، توقیف اموال متهم به میزان ضرر و زیان وارده به شاکی خصوصی ناشی از جرم است. این امر معمولاً با درخواست شاکی در شکوائیه یا طی تحقیقات صورت می گیرد و مستقیماً با جنبه مالی جرم مرتبط است.
- نقش بازپرس، دادستان و دادیار: بازپرس، دادستان یا دادیار (در جرائمی که در صلاحیت دادگاه کیفری استان نیست) می توانند در صورت فراهم بودن شرایط، قرار تامین خواسته را صادر کنند. این مقام ها در چارچوب اختیارات خود، می توانند به شاکی در این زمینه یاری رسانند.
- عدم ضرورت تقدیم دادخواست رسمی: برخلاف امور حقوقی که معمولاً نیاز به فرم دادخواست رسمی است، در امور کیفری شاکی می تواند ضمن همان شکوائیه خود، درخواست تامین خواسته را نیز مطرح کند و نیازی به تقدیم دادخواست جداگانه نیست. این سادگی فرآیند، دسترسی به این ابزار را در امور کیفری آسان تر می کند.
مراحل عملی و نحوه تنظیم و ثبت دادخواست تامین خواسته (گام به گام)
پیگیری مراحل قانونی ممکن است در ابتدا کمی پیچیده به نظر برسد، اما با یک راهنمای گام به گام و شفاف، می توانید این مسیر را با اطمینان بیشتری طی کنید. اینجا به شما نشان می دهیم که چگونه یک
گام ۱: آماده سازی مدارک و مستندات
پیش از هر اقدامی، لازم است مدارک مورد نیاز را جمع آوری و آماده کنید. این مدارک، پایه های ادعای شما هستند:
- اصل سند یا مستندی که ادعای شما را ثابت می کند (مثلاً چک، سفته، قرارداد، سند مالکیت).
- کپی برابر اصل شده از تمامی این مدارک. این کپی ها باید در دفاتر اسناد رسمی یا دفاتر خدمات قضایی برابر اصل شوند.
- کپی شناسنامه و کارت ملی خواهان و در صورت امکان خوانده.
- در صورتی که وکیل دارید، وکالت نامه معتبر.
- هرگونه مدرک یا مدرکی که فوریت یا احتمال تضییع خواسته را نشان دهد (مانند آگهی فروش مال توسط خوانده، شهادت شهود مبنی بر قصد انتقال مال).
گام ۲: تنظیم دادخواست تامین خواسته
دادخواست تامین خواسته بر روی فرم های مخصوص دادگستری (که امروزه به صورت الکترونیک در دفاتر خدمات قضایی تکمیل می شود) تنظیم می شود. لازم است هر قسمت از فرم را با دقت تکمیل کنید:
- خواهان: مشخصات کامل شما (نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، آدرس، شغل). این اطلاعات باید دقیق و مطابق با مدارک هویتی شما باشد.
- خوانده: مشخصات کامل طرف مقابل (نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، آدرس، شغل). اگر آدرس دقیق را نمی دانید، باید این موضوع را قید کنید تا دادگاه مطابق قانون عمل کند.
- خواسته: در این قسمت باید به صورت شفاف و دقیق بنویسید صدور قرار تامین خواسته و سپس نوع خواسته خود را مشخص کنید (مثلاً توقیف مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان وجه نقد، توقیف خودروی پژو ۲۰۶ با پلاک مشخص، توقیف یک واحد آپارتمان با پلاک ثبتی معین). میزان و نوع خواسته باید با دقت ذکر شود.
- دلایل و منضمات: در این بخش باید تمامی مدارکی که در گام ۱ آماده کرده اید را لیست کنید. (مثلاً: فتوکپی مصدق سند عادی، فتوکپی مصدق چک برگشتی و گواهی عدم پرداخت، استماع شهادت شهود). اشاره به این مدارک، به دادگاه کمک می کند تا مستندات شما را ببیند.
- شرح دادخواست: این بخش، قلب دادخواست شماست. باید به زبان ساده و حقوقی، ماجرا را توضیح دهید و دلایل درخواست خود را بیان کنید.
در شرح
دادخواست تامین خواسته ، خواهان باید به وضوح بیان کند که چرا درخواست صدور این قرار را دارد و چه خطری حقوق او را تهدید می کند. ذکر دلایل قانونی و اشاره به مواد مرتبط قانون آیین دادرسی مدنی می تواند به استحکام درخواست کمک کند و دادگاه را در تصمیم گیری یاری رساند.به عنوان مثال، می توانید بنویسید که چگونه خوانده به شما بدهکار شده، چرا از پرداخت امتناع می کند و چرا نگرانید که او اموالش را منتقل کند. اگر دعوای اصلی را همزمان مطرح می کنید، به آن اشاره کنید و اگر قبل از دعوای اصلی است، متعهد شوید که ظرف ۱۰ روز
دادخواست اصلیمرار> را تقدیم خواهید کرد.
گام ۳: ثبت دادخواست از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
امروزه تمامی دادخواست ها از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت می شوند. پس از تنظیم دادخواست، باید به یکی از این دفاتر مراجعه کرده و دادخواست خود را به همراه مدارک پیوست ثبت کنید. کارشناسان دفتر، مدارک شما را اسکن و در سامانه بارگذاری می کنند و یک کد رهگیری به شما می دهند. این کد برای پیگیری های بعدی ضروری است.
گام ۴: پرداخت هزینه های دادرسی و (در صورت لزوم) ایداع خسارت احتمالی
هزینه های دادرسی بر اساس میزان خواسته شما و تعرفه های قانونی تعیین می شود و باید در همان دفتر خدمات الکترونیک قضایی پرداخت شود. اگر پرونده شما از مواردی است که نیاز به پرداخت خسارت احتمالی دارد (همانطور که قبلاً توضیح داده شد)، دادگاه پس از بررسی درخواست، مبلغی را تعیین می کند که باید آن را به حساب سپرده دادگستری واریز و فیش آن را به دادگاه ارائه دهید. بدون پرداخت این هزینه ها، درخواست شما به جریان نمی افتد.
گام ۵: پیگیری پرونده و صدور قرار
پس از ثبت دادخواست، پرونده به دادگاه صالح ارجاع می شود. دادگاه درخواست شما را بررسی کرده و در صورت احراز شرایط قانونی، قرار تامین خواسته را صادر می کند. صدور این قرار ممکن است در همان روز یا ظرف چند روز کاری صورت گیرد، بسته به فوریت و حجم کاری دادگاه. شما می توانید از طریق سامانه ثنا با کد رهگیری و اطلاعات شخصی خود، وضعیت پرونده را پیگیری کنید و از صدور قرار مطلع شوید.
ابلاغ و اجرای قرار تامین خواسته
پس از صدور قرار تامین خواسته، نوبت به مهمترین بخش، یعنی ابلاغ و اجرای آن می رسد. این مرحله است که سپر محافظتی شما فعال می شود و نگرانی شما از بابت انتقال اموال خوانده به پایان می رسد.
اصل کلی: ابلاغ فوری قرار به خوانده و سپس اجرا
طبق ماده ۱۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی، قاعده بر این است که ابتدا قرار تامین خواسته به خوانده ابلاغ می شود و پس از اطلاع او، اقدامات اجرایی برای توقیف اموال آغاز می گردد. این کار برای رعایت حقوق خوانده و اطلاع او از این قرار است. هدف از این ابلاغ، فراهم آوردن فرصتی برای خوانده است تا در صورت لزوم، به قرار اعتراض کند.
استثناء: اجرای قرار قبل از ابلاغ (در موارد فوریت و بیم تضییع یا تفریط خواسته)
همانطور که پیش تر گفته شد، قانونگذار شرایطی را پیش بینی کرده که در آن ممکن است ابلاغ فوری قرار، هدف اصلی
تصور کنید خوانده قصد دارد یک خودروی لوکس را که تنها دارایی قابل توقیف اوست، به سرعت به فروش برساند یا به نام دیگری انتقال دهد. در این صورت، اگر منتظر ابلاغ قرار به خوانده بمانیم، ممکن است دیگر مالی برای توقیف باقی نماند. اینجاست که اجرای فوری قرار، نقش حیاتی پیدا می کند و به خواهان این امکان را می دهد که به سرعت از حقوق خود محافظت کند.
نقش و وظایف اجرای احکام دادگستری در توقیف اموال
اجرای
- وجه نقد در حساب های بانکی که با دستور قضایی و از طریق بانک ها انجام می شود.
- اموال منقول (مانند خودرو، لوازم منزل، سهام شرکت ها) که در محل استقرار آن ها توقیف و در صورت لزوم به پارکینگ یا محل دیگری منتقل می شوند.
- اموال غیرمنقول (مانند زمین، خانه، آپارتمان) که توقیف آن ها از طریق اداره ثبت اسناد و املاک انجام می شود و بر روی سند آن ها، توقیف مال ثبت می گردد.
مامور اجرا موظف است ضمن رعایت دقیق قوانین، از توقیف اموال خوانده به میزان خواسته خواهان اطمینان حاصل کند و صورت جلسه توقیف را تنظیم نماید.
محدودیت ها در توقیف اموال (مستثنیات دین)
با این حال، باید به خاطر داشت که قانون توقیف همه اموال خوانده را مجاز نمی داند. برخی از اموال تحت عنوان مستثنیات دین از توقیف معاف هستند. این مستثنیات شامل:
- مسکن مورد نیاز و متناسب با شان خوانده و افراد تحت تکفل او که در عرف به عنوان خانه متعارف شناخته می شود.
- وسایل و اثاثیه ضروری زندگی (مانند یخچال، تلویزیون، ماشین لباسشویی) که برای یک زندگی عادی لازم هستند.
- آذوقه موجود مورد نیاز که برای یک ماه مورد استفاده خوانده و افراد تحت تکفل او قرار می گیرد.
- ابزار و لوازم کار که برای امرار معاش و کسب درآمد خوانده ضروری است (مثلاً خودروی یک راننده تاکسی).
- مبالغی که به عنوان نفقه و یا حقوق و مزایا دریافت می شود و برای ادامه زندگی ضروری است.
هدف از این معافیت ها، جلوگیری از آسیب به زندگی عادی و حیثیت خوانده است، حتی اگر او بدهکار باشد و حفظ حداقل های زندگی او تضمین شود.
نمونه های کاربردی دادخواست صدور قرار تامین خواسته
برای اینکه درک بهتری از نحوه تنظیم
نمونه ۱: دادخواست عمومی تامین خواسته (مطالبه وجه یا طلب عادی)
این نوع دادخواست برای زمانی است که شما از کسی مبلغی را طلب دارید که مستند به سند رسمی یا اسناد تجاری نیست، یا شرایط خاصی برای معافیت از خسارت احتمالی وجود ندارد.
مقدمه: فرض کنید مبلغی را به دوست خود قرض داده اید و او اکنون از بازپرداخت آن خودداری می کند. شما یک رسید دست نویس دارید یا تنها شاهدانی برای این قرض هستند. بیم آن می رود که او اموالش را منتقل کند.
| مشخصات خواهان: | نام – نام خانوادگی – نام پدر – کد ملی – آدرس – شغل |
|---|---|
| مشخصات خوانده: | نام – نام خانوادگی – نام پدر – کد ملی – آدرس – شغل |
| خواسته: | صدور قرار تامین خواسته به مبلغ [میزان خواسته] ریال و توقیف اموال خوانده به میزان خواسته |
| دلایل و منضمات: | تصویر مصدق سند عادی / اقرارنامه / شهادت شهود / فیش واریزی (در صورت وجود) / فیش واریز خسارت احتمالی |
شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
احتراماً به استحضار می رساند اینجانب خواهان به موجب [نوع سند یا دلیل، مثلاً سند عادی مورخ…، یا به موجب اظهارات شهود که در صورت لزوم جهت استماع شهادت حاضر خواهند شد]، مبلغ [میزان خواسته] ریال از خوانده محترم، جناب آقای/خانم [نام خوانده] طلبکار هستم. متأسفانه، ایشان علیرغم مراجعات مکرر و گذشت زمان مقرر، از پرداخت دین خودداری می نمایند. از آنجا که بیم آن می رود خوانده محترم در طول رسیدگی به دعوای اصلی، اموال خود را منتقل یا پنهان نماید و وصول طلب اینجانب با مشکل مواجه شود، مستنداً به ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی و با واریز مبلغ خسارت احتمالی (فیش پیوست)، تقاضای صدور
نمونه ۲: دادخواست تامین خواسته چک برگشتی
اگر چک برگشتی در دست دارید و نگرانید صادرکننده چک، اموالش را از دسترس خارج کند، می توانید این دادخواست را تقدیم کنید. این کار به شما آرامش خاطر می دهد.
مقدمه: شما یک فقره چک به مبلغ قابل توجهی در دست دارید که تاریخ سررسید آن گذشته و بانک گواهی عدم پرداخت (برگشتی) صادر کرده است. می خواهید قبل از هر اقدامی، اموال صادرکننده چک توقیف شود.
| مشخصات خواهان: | نام – نام خانوادگی – نام پدر – کد ملی – آدرس – شغل |
|---|---|
| مشخصات خوانده: | نام – نام خانوادگی – نام پدر – کد ملی – آدرس – شغل |
| خواسته: | صدور قرار تامین خواسته و توقیف اموال خوانده به مبلغ [مبلغ چک] ریال بابت وجه چک به شماره [شماره چک] |
| دلایل و منضمات: | تصویر مصدق اصل چک / گواهی عدم پرداخت چک (برگشتی) |
شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
احتراماً به استحضار می رساند اینجانب خواهان، دارنده یک فقره چک به شماره [شماره چک] مورخ [تاریخ چک] عهده بانک [نام بانک] شعبه [نام شعبه] به مبلغ [مبلغ چک] ریال می باشم که توسط خوانده محترم، جناب آقای/خانم [نام خوانده] صادر شده است. این چک در تاریخ [تاریخ برگشت] به دلیل [دلیل عدم پرداخت، مثلاً عدم موجودی] برگشت خورده و گواهی عدم پرداخت به شماره [شماره گواهی] از بانک مربوطه صادر گردیده که تصویر مصدق آن به پیوست تقدیم می گردد. نظر به اینکه چک از اسناد تجاری واخواست شده محسوب می شود و طبق بند (ج) ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی، دادگاه مکلف به قبول
نمونه ۳: دادخواست تامین خواسته سفته یا برات
مشابه چک، سفته و برات نیز از اسناد تجاری هستند که در صورت واخواست شدن، می توانید برای توقیف اموال مدیون از طریق تامین خواسته اقدام کنید. این نیز روشی مطمئن برای وصول طلب شماست.
مقدمه: شما سفته یا براتی در دست دارید که واخواست شده و حالا می خواهید برای وصول طلب خود، اموال صادرکننده را توقیف کنید.
| مشخصات خواهان: | نام – نام خانوادگی – نام پدر – کد ملی – آدرس – شغل |
|---|---|
| مشخصات خوانده: | نام – نام خانوادگی – نام پدر – کد ملی – آدرس – شغل |
| خواسته: | صدور قرار تامین خواسته و توقیف اموال خوانده به مبلغ [مبلغ سفته/برات] ریال بابت وجه سفته/برات به شماره [شماره سفته/برات] |
| دلایل و منضمات: | تصویر مصدق اصل سفته/برات / واخواست نامه |
شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
احتراماً به استحضار می رساند اینجانب خواهان، دارنده یک فقره سفته/برات به شماره [شماره سفته/برات] مورخ [تاریخ سفته/برات] به مبلغ [مبلغ سفته/برات] ریال می باشم که توسط خوانده محترم، جناب آقای/خانم [نام خوانده] صادر/قبول شده است. این سفته/برات در تاریخ [تاریخ واخواست] به دلیل [دلیل عدم پرداخت] واخواست گردیده که واخواست نامه آن به پیوست تقدیم می گردد. نظر به اینکه سفته/برات از اسناد تجاری واخواست شده محسوب می شود و طبق بند (ج) ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی، دادگاه مکلف به قبول
نمونه ۴: دادخواست تامین خواسته ملک (توقیف سند یا عین ملک)
در دعاوی مربوط به املاک، مانند الزام به تنظیم سند رسمی یا ابطال معامله، توقیف ملک می تواند جلوی نقل و انتقال آن را بگیرد و از سوء استفاده های احتمالی جلوگیری کند.
مقدمه: ملکی را خریداری کرده اید و فروشنده از حضور در دفترخانه و تنظیم سند رسمی به نام شما خودداری می کند. نگرانید که ملک را به شخص دیگری بفروشد.
| مشخصات خواهان: | نام – نام خانوادگی – نام پدر – کد ملی – آدرس – شغل |
|---|---|
| مشخصات خوانده: | نام – نام خانوادگی – نام پدر – کد ملی – آدرس – شغل |
| خواسته: | صدور قرار تامین خواسته و توقیف پلاک ثبتی [پلاک ثبتی ملک] واقع در [آدرس ملک] |
| دلایل و منضمات: | تصویر مصدق مبایعه نامه / سند رسمی ملک / استعلام ثبتی / فیش واریز خسارت احتمالی (در صورت لزوم) |
شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
احتراماً به استحضار می رساند اینجانب خواهان به موجب مبایعه نامه عادی/رسمی مورخ [تاریخ مبایعه نامه]، شش دانگ یک باب ملک دارای پلاک ثبتی [پلاک ثبتی ملک] واقع در [آدرس کامل ملک] را از خوانده محترم، جناب آقای/خانم [نام خوانده] خریداری نموده ام. متأسفانه خوانده علیرغم تعهدات قراردادی، از حضور در دفترخانه و تنظیم سند رسمی انتقال به نام اینجانب استنکاف می ورزد. از آنجا که بیم آن می رود خوانده در طول دادرسی و قبل از صدور حکم نهایی، ملک مذکور را به شخص ثالث منتقل نماید و این امر موجب تضییع حقوق اینجانب شود، مستنداً به ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی، [و با ایداع خسارت احتمالی به مبلغ … ریال به صندوق دادگستری (در صورت نیاز)]، تقاضای صدور
نمونه ۵: دادخواست تامین خواسته مهریه
در دعاوی خانوادگی، به ویژه برای مطالبه مهریه، خانم می تواند برای تامین مهریه خود، اموال زوج را توقیف کند. این کار به او اطمینان می دهد که حق مالی اش محفوظ خواهد ماند.
مقدمه: خانم قصد مطالبه مهریه خود را دارد و نگران است که زوج، اموالش را به نام دیگری کند یا پنهان نماید.
| مشخصات خواهان: | نام – نام خانوادگی – نام پدر – کد ملی – آدرس – شغل (زوجه) |
|---|---|
| مشخصات خوانده: | نام – نام خانوادگی – نام پدر – کد ملی – آدرس – شغل (زوج) |
| خواسته: | صدور قرار تامین خواسته و توقیف اموال خوانده به میزان [تعداد سکه/مبلغ ریال] بابت مهریه |
| دلایل و منضمات: | تصویر مصدق عقدنامه / شناسنامه / فیش واریز خسارت احتمالی (در صورت لزوم) |
شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه خانواده [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
احتراماً به استحضار می رساند اینجانب خواهان به موجب عقدنامه رسمی شماره [شماره عقدنامه] مورخ [تاریخ عقدنامه] که تصویر مصدق آن به پیوست تقدیم می گردد، همسر شرعی و قانونی خوانده محترم، جناب آقای [نام خوانده] می باشم. مهریه اینجانب [تعداد سکه] تمام بهار آزادی/ [مبلغ ریال] تعیین گردیده است که حال قصد مطالبه آن را دارم. از آنجا که بیم آن می رود خوانده محترم در طول دادرسی و قبل از صدور حکم، اموال خود را منتقل یا پنهان نماید، مستنداً به ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی، [و با ایداع خسارت احتمالی به مبلغ … ریال به صندوق دادگستری (در صورت نیاز)]، تقاضای صدور
نمونه ۶: دادخواست تامین خواسته فوری (با تاکید بر ادله فوریت)
این نمونه برای مواقعی است که فوریت بسیار بالاست و تأخیر در توقیف، منجر به از بین رفتن یا آسیب جدی به مال مورد ادعا می شود. در این حالت زمان نقش حیاتی ایفا می کند.
مقدمه: شما گوسفندانی را از کسی خریده اید، اما او تحویل نمی دهد و آن ها را در شرایط بد نگهداری می کند که خطر تلف شدنشان وجود دارد.
| مشخصات خواهان: | نام – نام خانوادگی – نام پدر – کد ملی – آدرس – شغل |
|---|---|
| مشخصات خوانده: | نام – نام خانوادگی – نام پدر – کد ملی – آدرس – شغل |
| خواسته: | صدور قرار تامین خواسته فوری و اجرای آن پیش از ابلاغ نسبت به [عین خواسته، مثلاً ۱۰ رأس گوسفند] |
| دلایل و منضمات: | تصویر مصدق مبایعه نامه / شهادت شهود / گزارش محلی (در صورت وجود) |
شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
احتراماً به استحضار می رساند اینجانب خواهان به موجب مبایعه نامه شماره [شماره مبایعه نامه] مورخ [تاریخ مبایعه نامه]، تعداد [تعداد] رأس گوسفند را از خوانده محترم، جناب آقای/خانم [نام خوانده] خریداری نموده ام. متأسفانه ایشان از تحویل گوسفندان مذکور خودداری نموده و آن ها را در مکان بسیار نامناسب و در معرض [توضیح دلیل فوریت، مثلاً آفتاب سوزان، عدم تغذیه کافی] نگهداری می نمایند که با توجه به وضعیت موجود، خطر تلف و از بین رفتن حیوانات هر لحظه محتمل است. لذا مستنداً به بند (ب) ماده ۱۰۸ و ماده ۱۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی، از آن مقام محترم تقاضای صدور
نمونه ۷: دادخواست تامین خواسته جهیزیه
در اختلافات خانوادگی، ممکن است زوجه برای استرداد جهیزیه خود، نیاز به توقیف آن داشته باشد تا زوج از انتقال یا از بین بردن آن جلوگیری کند. این یک حق مسلم برای زوجه است.
مقدمه: پس از اختلاف با همسر، خانم قصد دارد جهیزیه اش را پس بگیرد، اما زوج ممانعت می کند و بیم آن می رود که جهیزیه را حیف و میل کند.
| مشخصات خواهان: | نام – نام خانوادگی – نام پدر – کد ملی – آدرس – شغل (زوجه) |
|---|---|
| مشخصات خوانده: | نام – نام خانوادگی – نام پدر – کد ملی – آدرس – شغل (زوج) |
| خواسته: | صدور قرار تامین خواسته و توقیف اقلام جهیزیه مندرج در سیاهه پیوست |
| دلایل و منضمات: | تصویر مصدق سیاهه جهیزیه / عقدنامه / شهادت شهود (در صورت لزوم) |
شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه خانواده [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
احتراماً به استحضار می رساند اینجانب خواهان، همسر شرعی و قانونی خوانده محترم، جناب آقای [نام خوانده] می باشم. به موجب سیاهه جهیزیه که به امضای خوانده نیز رسیده و تصویر مصدق آن به پیوست تقدیم می گردد، اقلام مندرج در لیست را به عنوان جهیزیه به منزل مشترک منتقل نموده ام. اکنون که قصد استرداد جهیزیه خود را دارم، خوانده محترم از این امر ممانعت می نمایند. از آنجا که بیم آن می رود خوانده در طول دادرسی و قبل از صدور حکم نهایی، جهیزیه را منتقل، پنهان یا حیف و میل نماید، مستنداً به ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی، تقاضای صدور
آثار و پیامدهای قرار تامین خواسته
صدور و اجرای
برای خواهان: ایجاد حق تقدم و حفظ مال از نقل و انتقال
تصور کنید در یک مسابقه دوی ماراتن حقوقی،
- ایجاد حق تقدم: اگر چندین طلبکار از یک نفر وجود داشته باشند و اموال او برای پرداخت همه دیون کافی نباشد، خواهان قرار تامین خواسته معمولاً نسبت به سایر طلبکارانی که دیرتر اقدام کرده اند، برای وصول طلب خود از مال توقیف شده، حق تقدم خواهد داشت. این یعنی شما در صف اول قرار می گیرید و شانس بیشتری برای وصول حق خود خواهید داشت.
- حفظ مال از نقل و انتقال: به محض توقیف مال، خوانده مطلقاً حق هیچگونه دخل و تصرفی در آن مال (مانند فروش، اجاره، رهن یا هبه) را ندارد. این بدان معناست که دیگر نگران انتقال یا پنهان کردن مال توسط خوانده نخواهید بود و این تضمین می کند که در صورت پیروزی در دعوا، مالی برای اجرای حکم وجود خواهد داشت و حکم شما فقط روی کاغذ نخواهد ماند.
برای خوانده: ممنوعیت مطلق نقل و انتقال اموال توقیف شده
برای خوانده، این قرار به معنای محدودیت جدی در اختیارات او نسبت به مال توقیف شده است و آزادی عمل او را سلب می کند.
- ممنوعیت مطلق: خوانده به هیچ وجه نمی تواند مال توقیف شده را به دیگری انتقال دهد یا هرگونه معامله ای نسبت به آن انجام دهد. هرگونه اقدام در این زمینه باطل و بی اعتبار خواهد بود و از نظر قانونی هیچ اثری ندارد.
- عدم ایجاد حق توقیف جدید توسط طلبکاران دیگر: پس از توقیف مال به واسطه قرار تامین خواسته، سایر طلبکاران خوانده نمی توانند همان مال را مجدداً برای طلب خود توقیف کنند. این توقیف به نفع خواهان قرار اولیه است و او را در اولویت قرار می دهد.
برای شخص ثالث: عدم امکان تهاتر یا انتقال مال توقیف شده نزد او
گاهی اوقات، مال مورد ادعا ممکن است در دست شخص ثالثی باشد.
- ممنوعیت تصرف: اگر مال در دست شخص ثالث باشد (مثلاً یک خودرو در تعمیرگاه یا وجهی که نزد یک شخص ثالث است)، با ابلاغ قرار تامین خواسته، آن شخص نیز حق هیچگونه تهاتر (کسر کردن طلب خود از آن مال) یا انتقال آن مال را به دیگری ندارد و باید آن را تا تعیین تکلیف نهایی حفظ کند. این یعنی قرار نه تنها خوانده بلکه شخص ثالث را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.
موارد رفع و لغو قرار تامین خواسته
تصور کنید این قرار مانند یک قفل موقت بر روی دارایی ها عمل می کند. این قفل تحت شرایطی باز می شود:
- عدم تقدیم دادخواست دعوای اصلی در مهلت ۱۰ روزه: اگر خواهان قبل از اقامه دعوای اصلی،
درخواست تامین خواسته کرده باشد و ظرف ۱۰ روز از تاریخ صدور قرار، دادخواست اصلی را به دادگاه تقدیم نکند، خوانده می تواند درخواست لغو قرار تامین خواسته را از دادگاه نماید. این مهلت بسیار مهم است و خواهان باید آن را جدی بگیرد، در غیر این صورت زحماتش بی اثر خواهد شد. - صدور حکم قطعی علیه خواهان: اگر در نهایت، دادگاه حکم قطعی به ضرر خواهان صادر کند، یعنی مشخص شود که او حقی بر مال مورد ادعا نداشته است، قرار تامین خواسته خود به خود مرتفع می شود. دیگر نیازی به توقیف مال برای کسی که حقی ندارد، نیست و دلیل وجود قرار از بین می رود.
- استرداد دعوا یا دادخواست توسط خواهان: اگر خواهان از دعوای خود صرف نظر کند و دادخواست خود را مسترد نماید، قرار تامین خواسته نیز لغو می گردد، زیرا دیگر موضوعی برای حمایت و تامین وجود ندارد و خواهان خود از پیگیری منصرف شده است.
- ایداع وثیقه یا مال معادل توسط خوانده (تبدیل تامین): خوانده می تواند به جای مالی که توقیف شده است، مبلغی وجه نقد یا اوراق بهادار معادل آن را در صندوق دادگستری واریز کند یا مال دیگری را که از نظر ارزش و سهولت فروش کمتر از مال توقیف شده نباشد، به عنوان وثیقه معرفی کند. به این عمل تبدیل تامین گفته می شود و با انجام آن، مال اولیه از توقیف خارج می شود و خوانده می تواند به آن دسترسی پیدا کند.
- مرتفع شدن موجبات صدور تامین خواسته: اگر دلیلی که بر اساس آن
قرار تامین خواسته صادر شده بود، از بین برود، دادگاه می تواند قرار را لغو کند. مثلاً اگر بیم تضییع یا تفریط مال وجود داشته و اکنون آن خطر برطرف شده باشد و دادگاه تشخیص دهد که دیگر دلیلی برای ادامه توقیف نیست.
اعتراض به قرار تامین خواسته
هرچند
حق اعتراض خوانده به قرار صادره
اگر خوانده فکر می کند که
- عدم وجود شرایط قانونی برای صدور قرار (مثلاً خواسته معلوم و معین نبوده است یا سند رسمی موجود نیست).
- عدم فوریت لازم برای صدور قرار بدون خسارت احتمالی، در حالی که دادگاه اینطور حکم داده است.
- بالا بودن میزان خسارت احتمالی که خواهان ایداع کرده و به نظر خوانده نامتناسب است.
- توقیف اموال مستثنیات دین، که از نظر قانونی قابل توقیف نیستند.
مرجع صالح برای رسیدگی به اعتراض (همان دادگاه صادرکننده قرار)
اعتراض به
مهلت اعتراض
قانون مهلت مشخصی برای اعتراض به
قابل تجدیدنظر نبودن قرار تامین خواسته (فقط قابل اعتراض)
یک نکته حقوقی بسیار مهم این است که
اعتراض شخص ثالث نسبت به توقیف اموال خود
گاهی اوقات، در جریان اجرای
مثال: فرض کنید یک خودرو به نام خوانده توقیف شده، اما شخص دیگری مدارکی ارائه می دهد که نشان می دهد او مالک واقعی خودرو است و خوانده صرفاً خریدار صوری بوده یا خودرو را از او قرض گرفته است. در اینجا، شخص ثالث می تواند به توقیف خودرو اعتراض کند تا مالش رفع توقیف شود.
نتیجه گیری
در مسیر پرپیچ و خم دادرسی های حقوقی،
همانطور که دیدیم، این فرآیند از تعریف و شرایط اولیه تا ابلاغ و اجرای دقیق، دارای جزئیات خاص خود است. انتخاب زمان مناسب برای درخواست، تنظیم صحیح
همیشه توصیه می شود برای اطمینان از صحت اقدامات و دستیابی به بهترین نتیجه، در موارد پیچیده و خاص، با وکلای مجرب و متخصصین حقوقی مشورت نمایید. آن ها با دانش و تجربه خود می توانند مسیر را برای شما هموارتر کرده و از هرگونه اشتباه احتمالی جلوگیری کنند. یادمان باشد، آگاهی و اقدام به موقع، کلید موفقیت در دنیای حقوق است و می تواند شما را به مقصد نانوشته تان برساند.
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "تقاضای صدور قرار تامین خواسته: راهنمای کامل از صفر تا صد" هستید؟ با کلیک بر روی قوانین حقوقی، آیا به دنبال موضوعات مشابهی هستید؟ برای کشف محتواهای بیشتر، از منوی جستجو استفاده کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "تقاضای صدور قرار تامین خواسته: راهنمای کامل از صفر تا صد"، کلیک کنید.